Classics ~ Frankenstein

'...het monster dat ik had geschapen, die ellendige demon die ik ter wereld gebracht had, terwille van mijn eigen ondergang'.

Bezeten van het idee het leven zelf te creëren, plundert de geleerde Victor Frankenstein begraafplaatsen en slaagt hij erin om met elektriciteit dode materie tot leven te wekken. Maar zijn mislukte creatie, door Frankenstein afgewezen en verstoken van menselijk contact, wil zijn maker en alles waar hij waarde aan hecht, vernietigen. Mary Shelley schreef Frankenstein toen ze nog maar twintig jaar was. Het werd het beroemdste horrorverhaal ter wereld en blijft een verbijsterende zoektocht naar de grenzen van de menselijke creativiteit.  

-bol.com

-Boeken Shoplog

Nadat ik Dracula van Bram Stoker had gelezen (en die fantastisch vond), wilde ik verder gaan in hetzelfde genre. Ik besloot in Frankenstein te beginnen; een andere horror klassieker met een monster in de hoofdrol die het boek qua bekendheid misschien wel is overstegen. 

"I resolved, contrary to my first intention, to make the being of a gigantic stature, that is to say, about eight feet in height, and proportionably large. After having formed this determination and having spent some months in successfully collecting and arranging my materials, I began."

Ik zal het gelijk maar toegeven: ik vond dit boek vrij teleurstellend. Na alle adaptaties die ik gezien heb, bijvoorbeeld die met Karloff, verwachtte ik een compleet ander verhaal. De kracht van dit boek is het immense effect dat het heeft gehad: wie kent het verhaal van Frankenstein niet, zelfs nu, 200 jaar later? Het nadeel hiervan is dat het verhaal vaak is hergebruikt en de adaptaties meestal veel enger en intenser waren. Waardoor het lezen van het originele boek vrij saai en teleurstellend wordt; in ieder geval voor mij. 

"The moon gazed on my midnight labours, while, with unrelaxed and breathless eagerness, I pursued nature to her hiding-places."

Ik vond de schrijfstijl in het boek zeer mooi; zoals in de meeste klassiekers die ik tot nu toe gelezen heb zitten er mooie en soms wijze teksten in. Toch was dit verhaal me te langzaam; er gebeurt eigenlijk maar heel weinig. Ergens in het midden leek het alsof er wat spanning ontstond, maar Mary Shelley houdt dat gelijk tegen door flashback hoofdstukken toe te voegen die het mysterie rondom het monster compleet weghalen. Naar mijn mening waren die hoofdstukken beter op hun plaats later in het boek.

“There is love in me the likes of which you've never seen. There is rage in me the likes of which should never escape. If I am not satisfied int he one, I will indulge the other.”

Maar waar ik me nog het meest over verraste was het personage dokter Frankenstein. Deze man is het werkelijke monster in het verhaal. Hij is maanden geobsedeerd over het maken van een schepsel en terwijl hij dit doet is hij zich volkomen bewust van de verantwoordelijkheid die hij zichzelf hiermee opzadelt; namelijk als maker van een levend wezen. Maar vanaf het exacte moment dat hij slaagt en zijn wezen levend wordt, ziet Frankenstein alleen een monster en vlucht. Door het hele boek heen heeft hij medelijden met zichzelf omdat hij vastzit aan een "demon"/"monster" als dit (het monster krijgt niet eens een naam en dus ook geen identiteit) terwijl hij zich dit allemaal vooraf had kunnen realiseren.  

Shelley zou dit idee gebaseerd hebben op The Vindication of the Rights of Women (en aangezien dit boek geschreven is door haar moeder, Mary Wollstonecraft, klinkt dat vrij logisch), waarin beschreven wordt hoe belangrijk het is om een menselijke en zorgzame opvoeding te hebben; verwaarlozing van ouders zou één van de belangrijkste oorzaken zijn voor de slechte dingen die gebeuren in de wereld (bron). 

“Listen to me, Frankenstein. You accuse me of murder; and yet you would, with a satisfied conscience, destroy your own creature. Oh, praise the eternal justice of man!”

Nee, Frankenstein van Mary Shelley bereikt mijn lijstje van favoriete klassiekers bij lange na niet (hoewel ik vooraf hoge verwachtingen had). Ik vind het interessant dat dit boek zo'n immens effect op onze cultuur en media heeft gehad, maar het is nooit goed wanneer ik sommige adaptaties beter vind (of in ieder geval spannender) dan het originele verhaal.

Ik gaf dit boek drie sterren op Goodreads  ★★★